Woonplaatsonderzoek door de Nederlandse fiscus

november 2019

In welk land bent u fiscaal inwoner?

Het antwoord op deze vraag is bepalend voor de manier waarop uw inkomen en vermogen wordt belast. Vaak is het lastig om deze vraag eenduidig te beantwoorden. Vele omstandigheden spelen hierbij een rol. Bovendien hanteren landen vaak verschillende criteria, maar de gevolgen voor de heffing van o.a. inkomstenbelasting, vermogensbelasting en successierechten kunnen groot zijn.

Waar iemand woont, wordt beoordeeld aan de hand van “de omstandigheden”, zo luid de mededeling van de Nederlandse belastingdienst. Welke omstandig-heden een rol spelen, is in de loop van de jaren nader uitgelegd in de jurisprudentie. Doorslaggevend is de plaats waarmee de belastingplichtige een “duurzame band van persoonlijke aard” heeft.

Woonplaatsonderzoek

Het is aan de Nederlandse belastingdienst (belastinginspecteur) om te bewijzen of de belastingplichtige al of niet in Nederland zijn fiscale woon-plaats heeft. De belastingdienst moet hiertoe relevante feiten en omstan-digheden naar voren brengen en deze aannemelijk maken.

Op 17 december 2018 is onder de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) meer inzicht gegeven op welke wijze de Nederlandse belastingdienst de fiscale woonplaats vaststelt en hoe de inspecteur invulling geeft aan het woonplaats-begrip.

Om de fiscale woonplaats vast te stellen kan er een woonplaatsonderzoek worden uitgevoerd.

Eén enkel feit is op zichzelf niet doorslaggevend. Er wordt gekeken naar meerdere omstandigheden.

Omstandigheden, die hierbij een rol spelen zijn:

■ Duurzame woongelegenheid (Dit kan een koophuis, huurhuis, maar ook een hotelkamer zijn).

■ Waar wonen de partner en de kinderen van de belastingplichtige

■ Feitelijk verblijf; hierbij kijkt de fiscus niet alleen naar het aantal dagen van verblijf in Nederland, maar ook waaraan tijd wordt besteed tijdens het verblijf in Nederland.

Volgens jurisprudentie is het standpunt van de Belastingdienst dat het middelpunt van het maatschappelijk leven van de belastingplichtige niet perse in Nederland hoeft te liggen en dat de duurzame band met Nederland niet sterker hoeft te zijn dan de band met bijvoorbeeld Frankrijk.

Alleen een duurzame band met Nederland is al voldoende om de belastingplichtige als fiscaal ingezetene van Nederland aan te merken.

Uit de gepubliceerde stukken blijkt dat de Belastingdienst buitenlandse feiten en omstandigheden in het onderzoek niet meeneemt.

De belastinginspecteur kan ook naar de (fiscale) motieven van de belasting-plichtige kijken om in het buitenland te wonen, hoewel dit eigenlijk niet mag meewegen.

Dubbele woonplaats en dubbele belastingplicht

Als de Nederlandse belastinginspecteur tot de conclusie komt, dat u in Nederland woonachtig bent en dus in Nederland belasting moet betalen over uw gehele wereldinkomen dan kunt u te maken krijgen met dubbele belastingplicht als ook Frankrijk van mening is dat u in Frankrijk woonachtig bent en in Frankrijk belasting moet betalen over uw gehele wereldinkomen.

Met de meeste landen heeft Nederland belastingverdragen afgesloten om zo’n dubbele belastingplicht te voorkomen. Zo ook met Frankrijk.

Woonplaatsonderzoek door de Nederlandse fiscus

Nieuwsbrief

eenhuisinhetbuitenland